Hizkuntzaren egoeraren zein komunikabideen arloan gertatutako aldaketek paradoxa batean jarri dute EITB, 1982an sortu zenetik hona, eta bereziki euskarazko telebista. Alde batetik, bere publiko potentziala inoizko handiena da: euskara ulertzeko gai direnak populazioaren herena izatetik erdia baino gehiago izatera igaro baitira azken hogeita hamar urtean. Bestetik, aldaketa handiak gertatu dira testuinguru sozial, ekonomiko zein teknologikoan: komunikazio ohiturak aldatu egin dira, eta irrati, telebista zein medio berrien eskaintza -beraz, lehia- inoiz baino handiagoa da, besteak beste. Horrela, gaurdainoko hedapen aukera handienak izanik, oraindik bide luzea du EITBk euskal jendartearen atxikimendu handia eskuratzeko, bereziki telebistari dagokionez. Horra paradoxa.
Egoerak kezkatuta, aspalditxo hasi ginen biltzen artikulu hau sinatzen dugunok eta beste zenbait pertsona eta elkarte. Zerbait egin beharraren sentipenak batu gintuen, eta diagnostiko arin bat egin ostean etorkizunean EITB gidatu behar duten adostasunezko minimo batzuen bila abiatu ginen. Horrela, dokumentu bat idatzi eta sektore ezberdinekiko kontrasteari ekin genion: unibertsitate ezberdinetako jendea, hezkuntza zein kultur arloko Euskal Herri mailako elkarteak, sindikatuak, gaur egun gehiengo oso zabala osatuko luketen alderdi politikoak, komunikazioaren arloko taldeak, eta abar luze batekin partekatu ditugu, urte honetan zehar, gure kezkak eta gure ikuspuntuak.
Pello Sarasola ETBko eduki zuzendariak, Maddalen Iriarte aurkezle eta kazetariak eta Josu Amezaga EHUko irakasleak ETBren iraganaz eta etorkizunaz hitz egin zuten atzo, Berria telebistako mahai inguruan.
Euskal Telebistak egin ahal zion baino ekarpen txikiagoa egin dio euskarari». Josu Amezagak EHUko irakaslearen hitzak dira. «Erakundeetan eta hezkuntzan euskarak aurrerapen nabarmena izan arren, ETBk prozesu horretan parte hartze txikia izan du. Ez da euskalduntze prozesu horrekin batera joan; maila bat lortu du, maila hori egonkortu du, baina ez da haratago joan». ETBk 30 urte beteko ditu abenduan, eta horren harira, mahai ingurua antolatu zuen atzo Berria telebistak. Amezagarekin batera, Pello Sarasola ETBko eduki zuzendaria eta Maddalen Iriarte ETBko aurkezle eta kazetaria izan ziren hizlariak.
Ez da gaurko kontua ETBri buruz hausnartzeko beharra. ETB1 katearen gaineko kezka azkeneko hamarkadan mantendu da han eta hemen. Ikusle datu txikiak (%1,8ko ikusle kuota urrian) eta programazio egonkor generalista baten faltak agerian uzten dute euskarazko telebista publikoaren egoera ahula. 30 urte joan dira eta euskara beraren egoera ere ez da etxafuegoak botatzeko modukoa. Esan beharrik ez dago hizkuntz normalizazioari begira funtsezkoa dela euskarazko telebista eskaintza oparoa izatea. Eta profesional bikain batzuen ekarpena ahaztu gabe, nabaria da zezenari adarretatik heltzeko unea dela oraingoa. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeen ostean, zuzendaritza aldaketa iritsiko da EITBra. Hartara, arduradun berriek norabide argiren batean jarri beharko lukete ETBko itsas ontzia.
KOMUNIKAZIOA. ETBK 30 URTE: IRAGANA ETA ETORKIZUNA (ETA V). JON SARASUA. SOZIOLOGOA ETA HUHEZIKO IRAKASLEA
Telebistarako dagoen diru publikoaren «meloia» ireki behar dela dio.
EITBk sortutako Kontseilugune aholku-organurako gogoeta pertsonal mamitsua egin zuen duela hilabete batzuk Jon Sarasuak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1966). Sustatu.com-en irakur daiteke Euskal Telebista eta euskal telebista testua.
Zer ekarpen egin dio, zure ustez, 30 urte hauetan ETBk euskal gizarteari eta euskarari bereziki?
Erantzunak bi alde izan ditzake. Lehenik, egindakoari aitorpena egingo nioke. Ekarpena handia izan da. Euskara biziberritzeko zutabeetako bat da hedabideena, eta zutabe horren erdigune bat izan da ETB. Gauza asko egin da, eta batzuk, ondo. Bestetik, erdipurdi egindakoez eta galdutako aukerez ere gauza asko esan liteke. Baina garrantzitsuagoa iruditzen zait beste hau: euskarazko telebista espazioa ulertzeko eskema bera aldatu beharra dago.
KOMUNIKAZIOA. ETBK 30 URTE: IRAGANA ETA ETORKIZUNA (IV). JOSE INAZIO BASTERRETXEA. ETBKO KAZETARI OHIA ETA EITBKO ADMINISTRAZIO KONTSEILUKO KIDEA
ETB1ek, ETB2tik aske izateaz gain, irratiko eredutik ikas dezala proposatzen du.
ETBko kazetaria izan zen garai batean Jose Inazio Basterretxea (Galdakao, Bizkaia, 1959). EHUko irakasle da gaur egun.
ETB euskara eta kultura sustatzeko jaio zen. Hala dio 1982. urtean onartu zen legeak behintzat. Legea 30 urteotan bete dela iruditzen zaizu?
Bai eta ez. Ezin da ukatu ETBk euskararen aldeko apustua egin duela; nolabaitekoa, baina. Hortxe dago arazoa. Egia esan, ETBrik gabe, euskararen garapena beste bat izango zen. Baina, egia zor, etsigarria izan da gutako askorentzat ETBk euskarari egin dion tokia bere programazioan. Oso bigarren mailako izan da euskara beti, eta hala da egun ere. Aldaketa handiak beharko dira —legebiltzarrean, administrazio kontseiluan eta zuzendaritza nagusian— erdararen aldeko joera historiko hori aldatzeko eta euskararen aldeko apustua benetakoa izan dadin.
EITBko LAB pozik agertzen da langile batzordeak 2000 urteko zuzendaritzarekin lan hitzarmena negoziatzerakoan adostutako gaia behingoz burutu delako. Konfidantza dugu beraz, parlamentu berritu batek izendatuko duen zuzendaritza eta administrazio kontseilu berriek 12 urte gauzatzea kostatu duen tresna errespetatuko dutela.
KOMUNIKAZIOA. ETBK 30 URTE: IRAGANA ETA ETORKIZUNA (III). ITXASO ATUTXA. 3KOMA EKOIZPEN ETXEKO EKOIZLEA
Atutxak dio ETB1ek ordu askotan ez duela programazio normaldua.
Telebistan lanean hasi zela 25 urte joan dira Itxaso Atutxarentzat (Bilbo, 1967). ETBren bilakaera gertutik ezagutu izan du, eta ekoizpen etxeen egoerarekin kezkatuta dago egun.
Hamabost urte zenituen ETB1 emititzen hasi zenean. Nola oroitzen duzu une hura?
Etxean denok zain geunden noiz hasiko. Deustuan bizi ginen, eta askotan ikusten genuen TVEnPinpilinpauxa Jose Mari Iriondoren euskarazko saioa. Hura zen telebistaren eta euskararen artean genuen lotura bakarra. Telebista oso bat euskaraz izatea kristona izan zen. Berri handia izan zen.
Zer garrantzi izan du 30 urteotan euskarazko telebista publiko bat egon izanak?
Ez dakit konturatzen garen nolako garrantzia izan duen. Telebista publikoetan sinisten dugunok euskarazko kate bat izateak pauso garrantzitsu bat izan zen. Hizkuntzaren berezitasuna dugu guk. Nerabeak ginenak hazi gara telebista gure hizkuntzan ikusten. Egunerokotasuna gure hizkuntzan jasotzea funtsezkoa izan da. Hizkuntzaren erabilpenean asko lagundu du ETB1ek.
Egin dute berba EAEko boto-kutxek eta jeltzaleak erraz gailendu dira. Ez da, beraz, abentura-haize handirik izango bazterretan, baina dudarik ez berandu baino lehen aldaketak izango direla EiTBn. Hiru gogoeta, horren harira.
KOMUNIKAZIOA. JOSU BARAMBONES. ITZULPENGINTZA IRAKASLEA
Ikus-entzunezkoen euskarazko bikoizketaz bi liburu plazaratu berri ditu EHUko irakasleak, eta horren gainbehera salatzen du.
Josu Barambonesek (Gasteiz, 1963) Itzulpengintza irakasten du EHUn, ingelesa-euskararen itzulpen espezializatuak, alegia. La traducción audiovisual en euskera eta Mapping the Dubbing Scene liburuak argitaratu berri ditu. Besteak beste, ETBn bikoizketan eta azpidatzietan eginiko lana aztertu du testu horietan.
Zergatik argitaratu euskarazko itzulpengintza eta bikoizketaren inguruko bi liburu bi erdaratan?
Nire tesia dago liburuon oinarrian, eta gazteleraz egin nuen, arlo honek zabaltzea behar duelako. Espainiako kasuan, esaterako, hizkuntza gutxituen itzulpengintza ez da oso ezaguna, katalanarena salbu. Euskarazko bikoizketaren mundua ikusezina da, eta hau ezagutarazteko modu aproposa da.
Hedabideen eskaintzaren arloan, Hizkuntza Gutxituen Ituna urratu egiten du Nafarroak, Europako Batzordearen txosten baten arabera
Justizian eta estatu administrazioan euskara gehiago erabiltzeko urratsak galdegin ditu
Argi hitz egin du Europako Batzordeak: Nafarroako Gobernuari eskatu dio bere gain hartzeko EITBren seinalea hedatzearen kostua. Europako estatu kideek Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzen dituzten aztertzen du Europako Batzordeak aldian-aldian. Espainiako Gobernuak 1992an sinatu eta 2001ean berretsi zuen itun hori. Harrezkero, bi txosten eginak zituen Europak; hirugarrena argitaratu zuen atzo, eta hainbat eskakizun egin dizkie Nafarroako eta Espainiako gobernuei, euskararen erabilera bermatzeko.
La llegada de Alberto Surio y su equipo de directivos del gusto de PSE y PP a EiTB supuso un cambio de mapa, no solo el del tiempo, sino también el de los equilibrios entre medios de comunicación en la Comunidad Autónoma Vasca. Su previsible relevo en los próximos meses volverá a tener consecuencias en cadena.
La dirección licitó la contratación de espacios multimedia el mismo día que arrancó la campaña
eitb ha sacado a concurso la contratación de comercialización multimedia de espacios publicitarios y venta de contenidos merchandising. todo sería normal si la fecha no coincidiera con el 5 de octubre, día del inicio de la campaña electoral, el plazo fuera hasta el 15 de noviembre y su adjudicación en quince días a partir de esta fecha, según se ha venido haciendo hasta ahora. por el momento, este servicio está en manos de expressive, la empresa que lo ha llevado desde su creación. según distintas fuentes, el contrato de eitb con expressive puede tener su fecha de caducidad el 31 de diciembre de 2012, lo que aún daría margen para convocar la futura contratación una vez celebradas las elecciones, administrar una prórroga y dejar la decisión en manos de los próximos gestores del ente.
Juan Luis Sanchez de Muniain Nafarroako Gobernuko bozeramaileak, Bilduko Aitziber Sarasolaren galdera bati erantzunez, adierazi du ETB ezingo dela aurkeztu Nafarroako LTDko lizentzia lehiaketara. Canal4 eta Popular TV kateek emititzeari utzi ostean, bi lizentzia libre gelditu dira. «Baina telebista publikoak ez dira sartzen lizentzien sisteman, beste araudi legal bat dutelako», azaldu du UPNko kideak. Bilduko ordezkariak ETB digitalean ezin ikustea kritikatu du: «Gobernu foralak ez du inolako borondaterik Eusko Jaurlaritzarekin 2009an sinatu zuen akordioa betetzeko».
Informa que "en breve" se renovarán parcialmente los miembros del Consejo Navarro de Cultura
El consejero de Cultura, Turismo y Relaciones Institucionales del Gobierno de Navarra, Juan Luis Sánchez de Muniáin, ha explicado que las televisiones públicas "no operan bajo el sistema de licencias" dado que tienen "otra regulación legal". Por ello, ha dicho, ETB no puede presentarse a los concursos para la adjudicación de licencias de TDT convocados por el Ejecutivo.
Tras 30 años de la creación del ente público, PNV, EH Bildu y PSE -Iñaki Oyarzábal, del PP, excusó su presencia- debatieron ayer en el marco del II Congreso de Comunicación Audiovisual y Publicidad de la UPV-EHU sobre el futuro de EiTB. Coincidieron en la necesidad de modificar los criterios para la elección de su director y del periodo de su mandato, pero los antiguos socios de gobierno se enredaron en su gestión y las audiencias alcanzadas y no en el papel a jugar por esa gran empresa pública multimedia vasca en la articulación de país, sobre todo en el ámbito cultural y lingüístico.
Euskal Herriko eta Kataluniako telebista publikoaren eginkizuna aztertu dute Bilbon, nazioarteko kongresuan
Krisia eta politikak. Irrati -telebista publikoa ikusmiran, Ikus-entzunezko Komunikazio eta Publizitate Saileko II. Nazioarteko Kongresua egiten ari dira EHUk Bilbon duen Bizkaia aretoan; atzo hasi, eta gaur amaituko da.
Telebista publikoa eta hizkuntza eta kultur eremuak mahai inguruan parte hartu zuten Pompeu i Fabra Unibertsitateko Josep Gifreu Kazetaritzako katedradunak eta EHUko Ikus-entzunezko Komunikazio eta Publizitate Saileko Josu Amezaga irakasleak.
Batzuetan notizia bilakatzen da gezur bat gezurtatzea. Atzoko kasua da hau. Izan ere, Deiak orain dela aste batzuk jaso zuenaren kontrara, EH Bilduren programak ez du ETB2 eta Radio Euskadiren desagertzea proposatu. Baina, begi bistakoa da oihartzun zabala izan duela baieztapen horrek, baita erdaldunen artean ere.
LA DIRECCIÓN PRESENTÓ UN TEXTO DEFINITIVO QUE NO HA GUSTADO A LOS MIEMBROS DEL CONSEJO DE ADMINISTRACIÓN
El libro de estilo para EITB que se ha presentado en el Consejo de Administración ha vuelto a quedar sobre la mesa pendiente de una nueva revisión. Según señalaron a DEIA distintas fuentes, consejeros del PP y PSE protestaron por el primer punto de la segunda parte del texto. En concreto, se refiere al apartado que se especifica como: Terrorismo, conflictos armados y guerras. En su primer párrafo, en la página 26 del libro de estilo, se dice textualmente: "El terrorismo, las guerras y los conflictos armados son fenómenos complejos cuyo análisis y comprensión requiere de información profunda y rigurosa. EITB cumple su función de servicio público comprometido con los valores democráticos, garantizando un tratamiento informativo basado en el equilibrio entre la libertad de expresión e información, y la deslegitimación de la violencia, con una posición editorial activa a favor de los derechos humanos".
Patxi Arratibel, director de Estrategia de EiTB, confirmó ayer a GARA que sus servicios jurídicos ya están estudiando presentarse al concurso para quedarse con las dos licencias de TDT que convocó ayer Nafarroa. La decisión formal del ente, probablemente, se hará pública en días.
Los dos canales vacíos de TDT en Nafarroa podrían llenarse muy pronto. El Gobierno navarro sacó ayer a concurso público sus licencias de emisión. GARA se puso en contacto ayer con una de las entidades que, presumiblemente, están más interesadas en hacerse con esos dos canales. Patxi Arratibel, director de estrategia de EITB, confirmó que puede ser una posibilidad de regularizar su emisión en Nafarroa y que por lo tanto «contemplan» pelear por ellas. Pese a ello, no han tenido tiempo suficiente para estudiar los condicionantes legales que ha dispuesto el Gobierno navarro y la respuesta aún no puede ser definitiva. No obstante, Arratibel confirma que sus servicios jurídicos ya están analizando los pliegos que ha puesto UPN.
Empresas del sector denuncian que casas de fuera de la CAV se llevan de forma solapada los contratos
En sus primeras declaraciones como director general de EITB hace tres años, Alberto Surio hacía una advertencia: "El presupuesto de ETB en producción está repartido entre tres productoras". En sus palabras se dejaba ver una amenaza de futuro, lo que en cierta forma se ha cumplido a lo largo de su gestión. La inversión en producción de empresas vascas ha bajado considerablemente, en más de un 20% según las firmas del sector audiovisual, se ha destruido empleo -en más del 30%- y han entrado en escena productoras ajenas a Euskadi que se han visto muy beneficiadas en sus facturaciones.
HKEE-REN PRENTSA OHARRA, EUSKAL IRRATI TELEBISTA (EITB) ZUZENBIDE PRIBATUKO ERAKUNDE PUBLIKOAREN ETA MENDEKO DIREN SOZIETATEEN FISKALIZAZIO TXOSTENARI BURUZKOA, 2009.
Herri-Kontuen Euskal Epaitegiak Euskal Irrati Telebista (EITB) Zuzenbide Pribatuko Erakunde Publikoaren eta mendeko diren sozietateen fiskalizazio txostena mamitu du, 2009ko ekitaldiari buruzkoa. Txostena Osokoaren kideen gehiengoak onetsi du, nahiz kideetatik bik boto partikularra egin duten.
Atzo bertan jaso zuen Auzitegi Nazionalak Guardia Zibilari eta Espainiako Poliziari bilatzeko eta atxilotzeko bidalitako aginduaren jakinarazpena, eguerdian Brankari jakinarazi dionez. Lagun batekin hondartzara zihoala gelditu du Poliziak. Apirilean Auzitegi Nazionalak jarritako 7 urteko zigorra berretsi zuen Gorenak. Santutxun elkarretaratzea deitu dute biharko, 20:00etan Karmelo plazan.
OSKAR GOÑI ETA JON GARMENDIA, «TXURIA» I ERRUGBIZALE EUSKALDUNAK
Hainbatek Barakaldotik hurbilago sentitzen ditu Albacete eta Huelva Miarritze baino. To, eguneroko kirol errealitatearen errelatoa
Lehenik eta behin, egungo Euskal Herrian EITB-ren eragina goraipatu behar dugu. Ikus-entzule kopuruaz, hedapenaz eta bertze, euskaraz eta euskararen alde eragilerik indartsuenetako bat dela erratera ausartuko gara. Honek berak bulkatzen gaitu kritikotasunerat. Alegia, baliabide gehiago duenari eskatu behar baitzaio gehien.
Pello Sarasola ETBko eduki zuzendariak, Maddalen Iriarte aurkezle eta kazetariak eta Josu Amezaga EHUko irakasleak ETBren iraganaz eta etorkizunaz hitz egin zuten atzo, 
ETBko kazetaria izan zen garai batean Jose Inazio Basterretxea (Galdakao, Bizkaia, 1959). EHUko irakasle da gaur egun.
Atutxak dio ETB1ek ordu askotan ez duela programazio normaldua.
Egin dute berba EAEko boto-kutxek eta jeltzaleak erraz gailendu dira. Ez da, beraz, abentura-haize handirik izango bazterretan, baina dudarik ez berandu baino lehen aldaketak izango direla EiTBn. Hiru gogoeta, horren harira.
Tras 30 años de la creación del ente público, PNV, EH Bildu y PSE -Iñaki Oyarzábal, del PP, excusó su presencia- debatieron ayer en el marco del II Congreso de Comunicación Audiovisual y Publicidad de la UPV-EHU sobre el futuro de EiTB. Coincidieron en la necesidad de modificar los criterios para la elección de su director y del periodo de su mandato, pero los antiguos socios de gobierno se enredaron en su gestión y las audiencias alcanzadas y no en el papel a jugar por esa gran empresa pública multimedia vasca en la articulación de país, sobre todo en el ámbito cultural y lingüístico.
Euskal Herriko eta Kataluniako telebista publikoaren eginkizuna aztertu dute Bilbon, nazioarteko kongresuan
HKEE-REN PRENTSA OHARRA, EUSKAL IRRATI TELEBISTA (EITB)
Atzo bertan jaso zuen Auzitegi Nazionalak Guardia Zibilari eta Espainiako Poliziari bilatzeko eta atxilotzeko bidalitako aginduaren jakinarazpena, eguerdian Brankari jakinarazi dionez. Lagun batekin hondartzara zihoala gelditu du Poliziak. Apirilean Auzitegi Nazionalak jarritako 7 urteko zigorra berretsi zuen Gorenak. Santutxun elkarretaratzea deitu dute biharko, 20:00etan Karmelo plazan.